Op 16 augustus 2014 huldigde de Welshe First Minister Carwyn Jones tijdens een internationale plechtigheid in Langemark- Poelkapelle het “Welsh National Memorial Park” in. Het project is een initiatief van de werkgroep ” Welsh Memorial in Flanders- Campaign”, in samenwerking met de Welshe regering en het gemeentebestuur van Langemark- Poelkapelle. 100 jaar na het begin van de Eerste Wereldoorlog wordt Wales daarmee waarschijnlijk de laatste regio die een nationaal monument op het voormalig slagveld krijgt.
Achtergronden van het monument
De vaststelling dat Wales honderd jaar na de historische feiten nog steeds geen nationaal herdenkingsmonument voor de Eerste Wereldoorlog op het voormalig slagveld had, leidde enkele jaren geleden tot de “Welsh Memorial in Flanders- Campaign”, een initiatief dat merkwaardig genoeg in Vlaanderen opgestart werd en zou leiden tot de oprichting van het eerste en enige door de Welshe regering erkend nationaal WO1-monument buiten Wales.
Hoewel het idee ontstond in de nasleep van de inhuldiging van een gelijkaardig Schots gedenkteken, onthuld in het kader van de herdenkingscampagne “90 jaar Passchendaele- campagne 1917-2007”, zou het nog tot 2010 duren vooraleer de eerste praktische stappen gezet werden om het monument onder de vorm van een Welshe draak, geïnstalleerd op een dolmen, op te trekken. Om historische en landschappelijke redenen strekte de zoekzone voor het geplande monument zich aanvankelijk uit tussen Zonnebeke- Broodseinde en Langemark- Hagebos.
Enkele maanden na de voorzichtige start bleek een plaatselijke werkgroep in Langemark, onafhankelijk en onwetend van het eerste inititiatief, een parallelle campagne voor te bereiden die moest leiden tot de oprichting van een grote herdenkingsplaat voor de Welshe dichter Hedd Wyn, gesneuveld op 31 juli 1917 bij het gehucht Hagebos. Na onderling overleg werd besloten om beide projecten samen te smelten onder de naam “Welsh Memorial in Flanders- Campaign”. Het project moest leiden tot de oprichting van een Welsh National Memorial Park. Kort nadien stapte de gemeente Langemark- Poelkapelle mee in het initiatief door het ter beschikking stellen van een stuk grond op het gehucht Hagebos, een historisch erg belangrijk gebied voor de Welsh. Beslist werd om de site in te richten langs één van de populairse WO1- bezoekersroutes aan het voormalig westelijk front. Verwacht wordt dat de het monument gedurende de volledige herdenkingsperiode door meer dan 500.000 bezoekers per jaar (schatting Westtoer) gezien zal worden.
In een eerste fase werd, in alle stilte, aan de voorbereiding van het project gewerkt. Even later ontstond in Wales een zustercomité dat de fundraising ter plaatse zou organiseren. Deze “Welsh Branch” vormde zich om tot een erkende “Charity” en verzamelde over een periode van twee jaar meer dan 100.000 £ . Na de uitbouw van de organisatiestructuur volgde een bijzonder succesvolle bewustmakingscampagne naar de Welshe pers toe. Verschillende Britse TV- stations bezochten Langemark, het project haalde meermaals de headlines van de BBC- programma's “Wales Today” en 'Good morning Wales” , veruit de populairste TV- en radioprogramma's in het land. Ook de schrijvende pers stapte regelmatig af in Langemark.
In augustus 2012 nodigde de Welshe regering afgevaardigden van zowel het Vlaams als Welsh comité uit voor overleg, in januari 2013 reisde een lid van de “Flemish Branch” opnieuw af naar Cardiff om deel te nemen aan een stakeholders- meeting ter voorbereiding van de nationale Welshe herdenkingscampagne 14-18. Daar werd duidelijk dat de Welshe regering de campagne tot kernactiviteit van haar vierjarig herdenkingsprogramma had opgewaardeerd. Naar aanleiding van dit bezoek schonk de Hanson steengroeve in Pontypridd, Zuid- Wales, 25 ton rotsblokken die als basis voor het monument zouden dienen. De stenen werden begin juli 2013 naar Vlaanderen overgebracht, begeleid door motorrijders van het British Legion.
Begin augustus 2013 stelde de Welshe regering beide werkgroepen op de hoogte dat First Minister Carwyn Jones, als blijk van waardering voor het project, de site op 18 september 2013 zou bezoeken in het gezelschap van TV- ploegen van BBC, ITV en S4C.
Bij die gelegenheid onderstreepte de Eerste Minister in een toespraak nogmaals het nationaal belang van het initiatief en beloofde tot 25.000 £ steun voor het project. Het bezoek werd aangegrepen om samen met burgemeester Alain Wyffels van Langemark- Poelkapelle de eerste spadesteek voor het monument te geven.
De cromlech (Welsh begrip voor “dolmen”) die als basis van het monument zou dienen, werd opgetrokken in januari 2014. Ondertussen liep in Wales een ontwerpwedstrijd voor het bronzen beeld. Laureaat van deze wedstrijd werd de jonge Welshe kunstenaar Lee Odishow (Carmartenshire, Wales, http://leeodishow.co.uk/), zijn ontwerp werd op 11 januari 2014 door Eerste Minister Carwyn Jones voorgesteld aan pers en publiek.
Op 7 juli 2014 werd de bronzen draak overgebracht uit Wales en gemonteerd op de cromlech. De provincie West- Vlaanderen zorgde daarop voor een voorlopige aanleg van het terrein die de inhuldiging mogelijk moet maken en zal de site in het najaar van 2014 omvormen tot een landschapspark.
Historische achtergronden
De wijk Hagebos, de plaats van het toekomstig Welsh nationaal monument, situeert zich in het midden van het gebied dat op 31 juli 1917, de eerste dag van de Passchendaele 1917- campagne/ Derde Slag om Ieper, door de 38e Welshe Divisie veroverd werd. Tijdens die slag werden voor het eerst zowel dienstplichtigen, vrijwilligers als wat overbleef bleef van de beroeps- en territoriale militairen in grote aantallen ingezet. Nooit eerder was de Britse maatschappij zo massaal en in al haar geledingen betrokken bij een grootschalig gevecht.
Vlakbij de bewuste locatie kwam ook de bekende Welshe dichter Hedd Wyn om (graf op Artillery Wood Cemetery, Boezinge). Sinds enkele jaren gaat op de wijk Hagebos een maandelijkse Welshe herdenking door.
Omwille van de sterke historische achtergronden werd deze plaats geselecteerd als uitgelezen locatie voor het nieuwe monument. Desondanks zal het niet specifiek opgedragen worden aan de Welshe militairen die in Vlaanderen vochten, maar wel aan alle personen van Welshe origine die gedurende gans het conflict bij de Eerste Wereldoorlog betrokken waren, zowel op de verschillende fronten overal ter wereld als in Wales zelf. De ruime omschrijving van de doelgroep sluit dus net zo goed militairen als verpleegsters, fabrieksarbeid(st)ers en andere betrokkenen aan het thuisfront of op zee in, maar ook individuele Welshe militairen die bij Engelse of andere eenheden ingelijfd waren. Om die reden wordt het een volwaardig nationaal monument zoals de Ierse toren in Mesen en de Canadese, Australische, Zuid- Afrikaanse en New Foundland-monumenten in het noorden van Frankrijk.
Vorm
Het monument wordt opgetrokken in een “National Welsh Memorial Park” van 30 x 40 meter langs de Boezingestraat, Langemark. De grond werd ter beschikking gesteld door de gemeente Langemark- Poelkapelle, een enthousiaste partner in het project. Het Regionaal Landschap (Provincie West- Vlaanderen) heeft zich geëngageerd voor de landschapsaanleg. Centraal in het park staat een reproductie van een prehistorische dolmen, opgetrokken met stenen geschonken door een Welshe groeve. Daarop werd een rood gekleurde bronzen draak geïnstalleerd (symbool van Wales). De draak is gericht naar de Steenbeek (het tussenobjectief voor de Welsh op 31 juli 1917) en Passendale, de plaats waar drie maanden later Canadese troepen, met ondersteuning van Welshe en Ierse eenheden op de flank, een einde maakten aan een slag die de geschiedenis zou ingaan als één van de verschrikkelijkste momenten van gans de oorlog.
De werken voor de basis startten in de weken volgend op de eerste spadesteek (18 september 2013) en werden beëindigd op 10 januari 2014.
Het ontwerp van het beeld, sluitstuk van het project, werd door de Welshe en Vlaamse werkgroepen in januari 2014 geselecteerd uit vier maquettes ontworpen door Welshe kunstenaars. De draak werd vervaardigd in Wales door Castle Fine Arts Foundry en begin juli 2014 overgebracht naar Langemark. In afwachting van de inhuldiging blijft het bedekt met een doek. De landschapsaanleg van het park werd uitgesteld om de plechtigheid mogelijk te maken en is gepland voor najaar 2014.
Teneinde de toekomst van het monument veilig te stellen zal de gemeente Langemark- Poelkapelle eigenaar worden van het afgewerkte project.
Inhuldiging
De plechtigheid ging door op 16 augustus om 15.00 uur te Langemark- Poelkapelle (adres voor GPS: Boezingestraat 115, Langemark). Omwille van de verwachte ruime opkomst golden verkeersbeperkingen.
De werkgroep zal na de inhuldiging instaan voor de organisatie en begeleiding van toekomstige plechtigheden aan het nieuwe monument, inclusief een plechtigheid “100 jaar Derde Slag om Ieper- Passchendaele Campaign” op 31 juli 2017.
Link:
https://www.facebook.com/welshmemorial?fref=nf
Enkele foto's van de inhuldiging op zaterdag 16 augustus 2014.
Eric Bentein
Heel veel volk voor deze opening: zeker meer dan 1.000 aanwezigen !
Toespraak door burgemeester Alain Wyffels van Langemark-Poelkapelle
"Your Excellency’s,
Mr. Carwin Jones, the right honourable First minister of Wales,
Mijnheer Geert Bourgeois, minister-president van de Vlaamse regering,
Geachte dames en heren vertegenwoordigers van verschillende lokale, nationale en internationale overheden en organisaties,
Ladies and gentleman representatives of different local, national and international governments and organisations,
Dames en heren - Ladies and gentleman
Het is met veel trots dat ik u vandaag in Langemark-Poelkapelle mag verwelkomen bij de officiële inhuldiging van dit monument ter nagedachtenis van alle Welshe gesneuvelden in de Ieperboog tijdens de eerste Wereldoorlog.
I’m very proud to welcome you in Langemark-Poelkapelle in occasion of the unveiling of this monument commemorating all Welsh victims in the Ypres salient during the great War.
Reeds jaren is een lokale groep enthousiaste vrijwilligers actief rond de herdenking van de Welshe dichter Hedd Wynn die hier in het gehucht de Hagebos, toen Iron Cross genoemd, op 31 juli 1917 sneuvelde. In de aanloop van de herdenking van 100 jaar eerste wereldoorlog rees bij hen het idee om een bescheiden monument voor de dichter op te richten. Wat echter bescheiden begon groeide uit een heuse campagne voor de oprichting van een “national Welsh memorial park”.
Between many years, a local group enthusiastic volunteers are active to remember the Welsh poem Hedd Wyn, who feld here on Iron Cross, july 31 1917. In preparation to the commemoration of 100 years World War 1, they had the idea to set up a small monument for the poem. What started as a modest idea grew into a real campaign to erect a national Welsh memorial park.
Door een gelukkig toeval kon het gemeentebestuur dit stukje verwerven en met de forse steun van de Welshe regering zette het zustercomité in Wales een succesvolle fondsenwerving op touw. Tenslotte engageerde het provinciebestuur West-Vlaanderen zich om via het regionaal landschap de groenaanleg van de site op zich te nemen. Ik wil dan ook, bij het begin van deze openingsceremonie, alle betrokkenen besturen en ontelbare vrijwillige medewerkers oprecht danken voor hun enthousiaste steun, in economisch moeilijke tijden. Zonder de intense samenwerking van zoveel verschillende partijen zou dit project nooit kunnen slagen.
By happy coincidence, the municipality acquired this piece of land. With substantial support of the Welsh government, the Welsh committee succeeded to raise sufficient means. The county council of West-Flanders committed itself to take on the landscaping of the site. At the beginning of this ceremony, I would like to thank all concerned authorities and the countless members of both committees for their enthusiastic support in times of economic great difficulties. Without the intense collaboration of so many different parties, this project would never succeed
Honderd jaar geleden werd Langemark-poelkapelle volledig verwoest door het oorlogsgeweld. Een volledige generatie jonge mensen van verschillende nationaliteiten werden opgeofferd. Verschillende oorlogsmonumenten en begraafplaatsen van beide naties getuigen van deze bewogen periode. Zij vormen een permanente oproep voor vrede, verzoening en samenwerking zodat de zware offers hier gebracht niet zinloos zouden zijn. Ik hoop dat ook dit monument daartoe mag bijdragen.
A hundred years ago Langemark-poelkapelle was completely destroyed by the war. An entire generation of young people from different nationalities were sacrificed. Various war memorials and cemeteries of both nations attest to this eventful period. They form a permanent call for peace, reconciliation and cooperation so that the heavy sacrifices brought here would not be pointless. I hope that this monument also should contribute to this purpose.
Dank u - Thank you"
Gebeden door Brian Llewellyn, Bart Demuynck, Morgen Llewellyn en Meurig Williams.
De coördinatoren van het project Peter Carter Jones en Erwin Ureel.
Verhalen van soldaten uit Wles door Gwydion Rys en Joe Lewis
De jongeren strooiden wat aarde uit Wales uit aan de voet van het monument.
Het strijken van de vlag.
Last Post
De Kohima door Simon Weston OBE
De vlag werd nadien terug omhoog gehesen.
'Dweud Wrt Fy Nhad' door Rhys Meirion.
En dan volgden nog een reeks toespraken door Dr. Andrew Murriosn MP, verantwoordelijke van het UK voor de 100-jarige herdenking van de Eerste Wereldoorlog.
Vlaams Minister-President Geert Bourgeois
Hieronder de tekst van zijn toespraak,
"First minister,
Madam ambassador,
Mijnheer de burgemeester,
Mister Prime Minister’s Special Representative for the Centenary Commemoration,
Mijnheer de eregouverneur en commissaris-generaal voor de Eerste Wereldoorlog,
Ladies and gentlemen political and military representatives,
Dames en heren burgemeesters, schepenen, gemeenteraadsleden en OCMW-raadsleden,
Mijnheer de coördinator van het projectsecretariaat 100 jaar Groote Oorlog,
Dear guests from Wales,
Geachte genodigden,
De Slag van Pilkem - van 31 juli tot 2 augustus 1917 - luidde de eerste fase in van de Derde Slag bij Ieper, die door de Engelssprekenden meestal de ‘Slag van Passchendaele’ wordt genoemd. Een bijzonder bloedige slag want in honderd dagen vielen 500.000 doden, gewonden of vermisten voor een terreinwinst van amper 8 kilometer.
Welsh soldiers were successful in the battle of Pilkem Ridge but suffered a huge loss of more than three hundred lives. One of the soldiers who fell here at Hagebos was the Welsh poet Hedd Wyn (win). He was posthumously awarded the most important poetry prize in his country. The award traditionally consisted of a beautifully sculptured chair, the Bard’s Chair, which looked very much like a throne. It was made by a Flemish refugee from Mechelen.
Dames en heren,
Ik ben vandaag graag naar Langemark gekomen om samen met u dit eerste nationale Welshe oorlogsmonument buiten Wales in te huldigen.
I am very pleased that the initiative for this war memorial has been taken by the local people here. It was launched in 2010 and has now culminated in this wonderful result, thanks to the joint efforts of Welsh and Flemish societies and to the generous support from the people and government of Wales.
I wish to thank the municipality of Langemark for donating this parcel of land and for maintaining the Welsh National Memorial Park. I also extend many thanks to the province which will soon complete the landscape around it.
Ladies and Gentlemen,
The many commemorative ceremonies on the occasion of the Great War Centenary give us a lot of food for thought.
Although we have escaped war for almost seventy years now in our part of the world, we must never forget how quickly things can change. For this reason, the Government of Flanders attaches great importance to international co-operation as a key element in the Centenary period. Next to this, the Flemish commemoration programme aims to create awareness, among the present and future generations in Flanders. It focuses on tolerance, intercultural dialogue and international understanding, with a view to fostering an open and tolerant society. The commemoration has been on minds since 1919. From very early on, people started to visit the battlefields where their loved ones had suffered or died.
Flanders strongly supports the symbolic idea of the Welsh Memorial : it honours and commemorates not only all those who fought and died during the war, but also pays tribute to the people on the home front in Wales who played their part during the First World War. Memorials like this one also serve as symbols of hope, peace and reconciliation, and a better future for all. In June 2012, a similar Flemish project was started. The opening of a 'memorial garden' in London, which has been created in the shadows of Buckingham Palace, is scheduled for 6 November 2014.
The First World War Centenary events establish links between Flanders and Wales. In June, the Gregynog (‘greginog) classical music festival took place which focused on the Great War. A number of Flemish composers wrote several pieces of music in the period 1914-18, as exiles in Wales.
Besides, a number of well-known Flemish visual artists also lived and worked in Wales during that period: Gustave van de Woestyne, George Minne and Valerius de Saedeleer. It is the Government of Flanders’ aim to take further joint initiatives with Wales during this commemoration period. The joint commemoration activities may act as a catalyst for broader cooperation between Flanders and Wales.
Ladies and gentlemen,
Now that the scars of the First World War have become blurred thanks to international cooperation, we commemorate together here in Langemark, a symbol to keep remembering all the sacrifices that were made. We reaffirm our strong belief in the ability of mankind to conquer its differences, to unite and in this way protect the coming generations from the scourge of war.
--------------------
en Carwyn Jones, Eerste Minister van Wales.
Daarna was het tijd voor de onthulling van het monument.
En dan werden heel wat kransen neergelegd door de prominenten en leden uit het publiek.
Tot slot werden ook De Vlaamse Leeuw, De Brabanconne, het God Save the Queen en het volkslied van Wales gezongen.
Een speciale herdenkingssteen werd ook nog onthuld.
Met als opschrift de tekst van het volkslied van Wales.
De gedenkplaat van Hedd Wynn vlakbij. Maandelijks wordt daar op elke 1e maandag om 19.00 uur de Last Post geblazen.
We trokken daarna nog naar
Artillery Wood Cemetery waar Hedd Wyn begraven ligt.
Zijn echte naam E.H. Evans
Pagina aangemaakt door Westhoek.be - WO1.be / Greatwar.be.