Vlaams parlementslid Stefaan Sintobin vraagt initiatieven van minister-president Geert Bourgeois en minister Weyts

Tijdens de Eerste Wereldoorlog spraken Belgische militaire rechtbanken 98 doodstraffen uit. Hiervan werden er 12 effectief uitgevoerd. Waarom de terechtstellingen plaatsvonden valt niet meer in alle gevallen in detail te achterhalen. Van 3 strafdossiers ontbreekt zelfs elk spoor. Maar de grote lijnen kennen we wel. Slechts 3 terechtgestelden stierven op beschuldiging van moord. De meesten werden echter terechtgesteld wegens postverlating (5) en insubordinatie (4).

Alleen koning Albert kon de uitvoering van de doodstraf afwenden door genade te verlenen. Tussen september 1914 en mei 1915 weigerde hij die gunst aan Elie de Leeuw, Alphonse Verdickt, Jean Raes, Leopold Noël, Alphonse Gielen, Louis Devos, Victor Remy en Henri Reyns. Vooral strategische redenen gaven de doorslag. Met de terechtstelling van deze volksjongens – zonder noemenswaardig verweer – werd een voorbeeld gesteld. Daarom moesten legereenheden de executies vaak verplicht bijwonen. De terechtstelling van Henri Reyns op 17 mei 1915 was een kantelmoment. Nadien weigerde de koning enkel nog genade aan moordenaars.

Op 17 mei zal het 100 jaar geleden zijn dat soldaat Henri Reyns van het 1ste regiment karabiniers in Oostvleteren werd terechtgesteld. De aanklacht luidde “desertie in het oog van de vijand”. In feite was Reyns het slachtoffer van een oorlogstrauma, nu algemeen bekend en erkend als ‘shell shock’. Hij werd als voorbeeld gesteld om ‘desertie’ in de zesde legerdivisie te ontmoedigen. Reyns was fransonkundig en werd door de krijgsraad verhoord en berecht in het Frans. Of zijn advocaat Nederlandskundig was, is te betwijfelen. Mocht er vandaag zoiets gebeuren dan spreekt met van "klassejustitie”.

100 jaar na de feiten heeft België de bladzijde van Reyns en zijn 10 onfortuinlijke collega’s nog steeds niet omgedraaid. Tijdens de officiële herdenking 100 Jaar Groote Oorlog wordt over deze tragedie krampachtig gezwegen. In landen als Engeland, Frankrijk, Canada en Nieuw-Zeeland daarentegen is dit hoofdstuk al lang afgesloten. Enkele Vlaamse verenigingen pleiten er dan ook voor dat de Belgische staat een gebaar van eerherstel zou stellen, een pleidooi dat het Vlaams Belang steunt.

Vlaams parlementslid Stefaan Sintobin diende daarom twee schriftelijke vragen in. Zowel aan minister-president Bourgeois als aan minister van Toerisme Weyts vraagt hij om, binnen hun bevoegdheden, initiatieven te nemen om dit eerherstel te bewerkstelligen. Bourgeois moet deze kwestie volgens Sintobin aankaarten bij federaal minister van Justitie Koen Geens en diens collega van Defensie Vandeput, Weyts moet aan deze pijnlijke kwestie aandacht besteden in het kader van 100 Jaar Groote Oorlog. “Ik verwacht voor 17 mei 2015, herdenking van de terechtstelling van Reyns, een positief antwoord van beide ministers”, aldus Sintobin