Museum KÄTHE KOLLWITZ officieel geopend

































Duits ambassadeur Eckaert Cuntz (2e van rechts) en Vlaams minister voor Toerisme Geert Bourgeois (N-VA) hebben
het nieuwe Käthe Kollwitz-museum geopend. Dit museum brengt het levensverhaal van de Duitse kunstenares Käthe Kollwitz.

Burgemeester en schepenen mogen terecht trots zijn op deze realisatie.









Een streepje muziek voor iedereen werd gebracht door niemand minder dan " Ravissant "











Burgemeester mevr Laridon (CD&V Diksmuide) en Burgemeester dhr Vancoillie(Open VLD Kortemark) hadden de eer om de opening mee te maken.





Virginie Hellebuyck met een voorwoord i.v.m. het openen van het museum...



Veel volk op deze opening





Burgemeester Patrick Lansens aan het woord,

Mijnheer de ambassadeur, mijnheer de minister,
mijnheer de gouverneur, mijnheer de commissaris-generaal, mijnheer de gedeputeerde,
Dames en heren geachte genodigden,
 
In 1992 heeft de gemeente Koekelare het project voor de restauratie van deze site, de vroegere Brouwerij Christiaen, afgerond. Een project waarvoor we toen, korte tijd nadien, op 11 september 1993, de eerste Vlaamse Monumentenprijs in ontvangst mochten nemen.
 
We kregen die prijs toen niet alleen voor de geslaagde restauratie, maar ook voor de nieuwe invulling die gegeven werd aan dit industrieel erfgoed.
 
De Brouwerij werd het onderkomen voor onze plaatselijke openbare bibliotheek, voor de raadszaal, voor een multimediazaaltje op de vroegere Moutvloer, een polyvalent zaaltje op de vroegere Moutzolder en een tea-room/restaurant met de toepasselijke naam “De Inktpot”. In de paardenstallen en bergruimten van de vroegere brouwerij zou een klein jaar na de voltooiing van de werken aan het hoofdgebouw, op 25 juni  1993, het Fransmansmuseum geopend worden.
 
Maar in de Brouwerij kon je vanaf toen ook proeven van heel wat kunst. Permanent, maar ook tijdelijk met de jaarlijkse organisatie van onze ‘zomertentoonstelling’ in en rond de Brouwerij.
 
De vroegere Ast van de Brouwerij werd omgevormd tot de Käthe Kollwitz Toren. Het was wijlen de heer Raf Seys die aan de basis lag van deze permanente tentoonstelling van een 70-tal werken van de vermaarde expressionistische Duitse kunstenares van wie hier wat verderop het indrukwekkende “Het treurende ouderpaar” staat. De gemeente had enkele jaren voordien de collectie van Raf Seys gekocht, die bestond uit 9 originele etsen en 64 reproducties van goede kwaliteit.



De Käthe Kollwitz Toren was moeilijk toegankelijk. Je kon er enkel naartoe via een steile trap en velen kregen dan ook niet de kans om de tentoongestelde werken te bezichtigen.
 
Toen in juni 2010 het ‘Impulsfonds 100 jaar Groote Oorlog’ gelanceerd werd besliste het toenmalige schepencollege vrijwel meteen om een dossier in te dienen voor de inrichting van een beter toegankelijk en meteen ook volledig vernieuwd Käthe Kollwitz museum op de Moutzolder. Het college was van oordeel dat onze gemeente over voldoende troeven beschikte om mee opgenomen te worden in het netwerk van toeristisch-recreatieve projecten die herinneren aan de Groote Oorlog.
 
De figuur Käthe Kollwitz is immers een uniek gegeven binnen het oorlogsgebeuren in de Westhoek. Wie het Käthe Kollwitz Museum bezoekt maakt kennis met de menselijke, Duitse kant van WO I. Door de samenhang van het Käthe Kollwitz Museum met het Duitse Militair Kerkhof in Vladslo wordt het lijden en verdriet van een Duitse moeder die haar zoon verloren heeft tijdens de Groote Oorlog heel sterk belicht.
 
Het dossier dat uiteindelijk werd ingediend had 2 grote luiken: een luik aanpassings- en verbouwingswerken aan de infrastructuur en een luik inrichting en presentatie van het vernieuwde museum.
 
Qua aanpassings- en verbouwingswerken ging het om:

• het aanpassen van de helling op de binnenkoer van de Brouwerij zodat het hoofdgebouw beter toegankelijk werd voor andersvaliden

• de bouw van een glazen sas als overgang tussen de binnenkoer en de inkomhal van de Brouwerij
• aanpassingswerken aan de inkomhal zodat daar een vernieuwd infokantoor van de Dienst Toerisme en de musea kon ondergebracht worden
• enkele aanpassingswerken aan de Ast
• en aanpassingswerken aan de vroegere Moutzolder, die, zoals reeds gezegd, het onderkomen zou worden voor het vernieuwde Käthe Kollwitz Museum.

Het luik inrichting en presentatie betrof natuurlijk de volledige inrichting van het nieuwe infokantoor beneden, waar u daarstraks bent gepasseerd, en het Käthe Kollwitz Museum boven, dat u zo dadelijk zult kunnen bezoeken. Bij dit luik zal onze schepen van toerisme, Jessy Salenbien, zo dadelijk uitgebreid stil staan in haar toespraak.
 
Op 16 december 2010 werd het project van onze gemeente weerhouden voor betoelaging door Toerisme Vlaanderen en op 21 april 2011 ook door de Provincie West-Vlaanderen.
 
Op 21 november 2011 werd het Architectenbureau Rik Verlinde en Partners uit Torhout aangesteld voor de verbouwings- en aanpassingswerken. Op 2 januari 2012 volgde het Ontwerpbureau Bailleul uit Gent voor de inrichting en presentatie van het museum.
 
Na de opmaak van het ontwerpen en de aanbestedingsprocedure kon op 21 mei 2013 de firma Twin Design uit Temse aangesteld worden voor de uitvoering van het lot inrichting en presentatie zoals door het Ontwerpbureau Bailleul beschreven. Op 4 juni 2013 werd het lot ruwbouw en afwerking gegund aan de firma Sabbe uit Staden. Op 20 augustus 2013 werd het Installatiebedrijf Geoffrey Dewitte uit Menen aangesteld voor het lot technieken (sanitair, ventilatie, verwarming en elektriciteit).
 
De werken konden aanvangen in juni 2013 en konden heel recent, na een 8-tal maanden dus, afgerond worden.
 
Samengevat gaat het om een project van 536.121 euro, btw en erelonen inbegrepen. Daarop werden toelagen bekomen van 228.000 euro van Toerisme Vlaanderen en 97.800 euro van de Provincie West-Vlaanderen, of in totaal 325.800 euro (= 60 % van de totale kosten).
 
Dit project kon bovendien nog rekenen op een voor de gemeente heuse financiële meevaller. Schrijver en heemkundige Raf Seys, die met de door hem verzamelde collectie aan de basis lag van de Käthe Kollwitz Toren, liet bij zijn overlijden, binnen enkele dagen 2 jaar terug (op 25 februari 2012) nagenoeg al zijn bezittingen na aan de gemeente Koekelare. Dit met de uitdrukkelijke wens dat de gelden zouden geïnvesteerd worden in culturele projecten. Hoe konden we zijn wens beter eerbiedigen, dames en heren, dan een belangrijk deel van zijn nalatenschap, bijna 200.000 euro (199.164 €), te investeren in dit nieuwe Käthe Kollwitz Museum?
 
Net voor de ingang van het museum, bij het verlaten van de lift, u zal het straks zien, refereert een plaat naar deze belangrijke schenking. Bovendien onthullen wij vandaag uit erkentelijkheid een ‘Wand Raf Seys’ waarop het leven en werk van Raf Seys wordt uitgebeeld.
 
Voor alle duidelijkheid en om misverstanden te voorkomen: de laatste paragraaf van die wand vermeldt dat de as van Raf Seys en zijn echtgenote nu rusten, ook al volgens zijn laatste wens, op de begraafplaats van het Franse Noordpeene. Het overbrengen van de urnes zal pas binnen enkele weken gebeuren  als de nieuwe begraafplaats in Noordpeene een feit is. Op dit moment klopt deze bepaling op de wand dus nog niet, maar op korte termijn zal dit wel het geval zijn.

Voor de samenstelling van deze wand konden wij rekenen op de uitgebreide medewerking van heemkundige Jozef Heus, die ons bijstond om ons historisch correcte informatie te verschaffen en daar heel wat tijd in stak. Wij houden eraan om Jef daarvoor van harte te danken en zullen hem daarvoor straks een kleine attentie aanbieden als blijk van erkentelijkheid.
 
Dames en heren, aan u allen: van harte welkom op deze voor de gemeente Koekelare heuglijke dag. Een dag waarop we ons cultureel-toeristisch patrimonium nog maar eens verrijkt hebben.



Jessy Salebien shepen van cultuur en toerisme met haar uiteezetting van deze opening.

Als nieuwe schepen van toerisme was het voor mij een meevaller om een mooi dossier als de vernieuwing van het Käthe Kollwitz museum te mogen verder zetten en vooral ook vrijwel meteen te kunnen realiseren. In het afgelopen jaar hebben wij met zijn allen hard gewerkt om het oorspronkelijk streefdoel, namelijk al meteen kunnen opengaan bij aanvang van het herdenkingsprogramma ‘14-‘18, te kunnen waarmaken. En vermits we vandaag nog maar 21 februari 2014 zijn, zijn we daar heel goed in gelukt.
 
De aanpak voor het nieuwe museum verschilt fundamenteel met de vroegere. In de vorige opstelling van het museum lag de nadruk op objecten. Er werd heel veel ingekaderd werk getoond. Vandaag richten we ons op verhalen met veel interactie. De huidige bezoeker wenst aangesproken te worden op zijn kennis.  De tentoonstelling is zorgvuldig opgebouwd in meerdere lagen. Zowel kunst, geschiedenis, wereldbeeld (oorlog en pacifisme), metier van een kunstenaar, grote emoties (oorlogen die de geschiedenis veranderen maar ook veel mensenlevens kosten) komen aan bod.

We maken daarbij gebruik van verschillende technieken om de verhalen boeiend te brengen. Grote foto’s, film, zaalteksten, touchscreens met info, foto’s, kaarten, quizzen en puzzels, en natuurlijk  kunstwerken. We zetten nu ook in op een internationaal publiek. De tentoonstelling is dan ook viertalig. Ook bij de schermen kan de bezoeker op elk moment de gewenste taal kiezen. Er is aandacht besteed aan personen met een beperking. Het hele museum is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er is een lift en alle doorgangen zijn afgestemd op rolstoelen. Touchscreens zijn onderrijdbaar en teksten bevinden zich ook op ooghoogte van rolstoelgebruikers.

We hebben ook gewerkt in functie van slechtzienden. De keuze van kleuren, lettertypes en -groottes doorheen de tentoonstelling is bedacht. Teksten en foto’s hebben voldoende contrast. Kunstwerken werden uitvergroot.

Van de cycli ‘‘Een weversopstand’ en ‘Boerenoorlog’ hebben we slideshows ontwikkeld waarbij wordt ingezoomd op details. Zo kunnen ook slechtzienden volop genieten van die kunstwerken. En ook kinderen zijn bij ons aan de beurt. Doorheen de tentoonstelling zijn er puzzels op maat. Op touchscreen puzzelen ze aan een werk van Käthe Kollwitz.

Het museum pakt meteen uit met een meesterwerk van Käthe Kollwitz. Een poëtische film, een grafsteen en een levensgrote foto brengen de bezoeker tot op de Duitse militaire begraafplaats in Vladslo. De beeldengroep ‘Het treurende ouderpaar’ wordt mooi in beeld gebracht. De film nodigt uit om de begraafplaats te bezoeken en het meesterwerk van dichtbij te gaan bekijken. Een meesterwerk om stil van te worden.

‘Het treurende ouderpaar’ brengt ons bij het eerste thema van het museum: de Eerste Wereldoorlog. In dit geval de oorlog van Peter, de zoon van Käthe Kollwitz. Een documentaire toont ons hoe jonge Duitse mannen vrijwillig naar het front trekken om voor het vaderland te vechten. Peter komt naar de Westhoek en sneuvelt nog voor de Grote Oorlog in alle hevigheid losbarst.



In het tweede thema belichten we Käthe Kollwitz als moeder van een omgekomen soldaat. Haar verdriet voor haar omgekomen zoon is groot. Dat verdriet uit ze in haar dagboek en haar werken. De oorlog, de dood en moeder en kind worden haar vaste thema’s. Het gedenkteken voor bij het graf van Peter wordt een levenswerk. ‘Het treurende ouderpaar’ wordt wereldberoemd en is een stil protest tegen de waanzin van de oorlog. De biografie op scherm geeft nog meer details over haar rol als moeder maar ook als echtgenote en kunstenares.

In het derde thema brengen we een ode aan Käthe Kollwitz als kunstenares. Ze is virtuoos met teken- en druktechnieken. Houtskool, pastelkrijt, pen en inkt, houtsnede, kopergravure, steendruk … ze beheerst ze allemaal. Bovendien is Käthe Kollwitz sociaal bewogen en komt ze op voor de minstbedeelden.

‘Een weversopstand’ en ‘Boerenoorlog’ zijn twee van haar bekendste werken waarin ze het harde leven van de wevers en de boeren in beeld brengt. Deze werken zijn te bewonderen in het museum.

Samengevat, dames en heren, brengt het museum het Duitse verhaal van een gewone soldaat die in 1914 sneuvelt aan het front in de Westhoek. Zijn moeder uit haar verdriet en inzichten in haar kunst en zal hiervoor later door de nazi’s worden tegengewerkt. Haar man sterft in 1940 en tot overmaat van ramp verliest ze ook haar kleinzoon Peter, zoon van haar oudste zoon Hans. Hij sneuvelt aan het oostfront tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijzelf laat het leven enkele dagen voor het einde van de Tweede Wereldoorlog. Later wordt ze verheven tot een groot kunstenares. Tot op vandaag waren er 3 musea aan haar gewijd: in Keulen, Berlijn, Moritzburg. En nu dus ook, zij het op meer bescheiden schaal, in Koekelare.

Zoals u weet hebben wij op deze site ook het Fransmansmuseum. Het Fransmansmuseum is een eerbetoon aan de vele Vlaamse seizoenarbeiders die in Frankrijk gingen werken om in hun bestaan te voorzien. Het leverde ze de bijnaam “Fransmans” op. Zij werkten onmenselijk hard op de vlas- en bietenvelden en in de cichoreiasten, suikerfabrieken en steenbakkerijen. Met hun enorme werkkracht en vakmanschap dwongen zij meer respect af bij hun werkgevers dan vele arbeiders uit andere landen. Zij hebben van “arm Vlaanderen” een wat “rijker Vlaanderen” gemaakt. 

Wij maakten van de gelegenheid gebruik om in het Fransmansmuseum enkele infopanelen in 4 talen aan te brengen zodat ook de niet-Vlaamse bezoeker zonder begeleiding van een gids iets heeft aan een bezoek. Wie straks immers een ticket koopt voor het Käthe Kollwitz museum kan automatisch ook het Fransmansmuseum bezoeken.



Dames en heren, ik wil tot slot iedereen uitdrukkelijk bedanken die tot het welslagen van dit project heeft bijgedragen. Ik vermeld in het bijzonder:

• Vlaams Minister Geert Bourgeois, die bevoegd is voor het Impulsfonds 100 jaar Groote Oorlog. We zijn zeer blij dat de Minister hier vandaag andermaal, net zoals 4 weken geleden met de opening van het Huis Proot, persoonlijk aanwezig kon zijn om ons nieuwe museum officieel te openen.
• "Außerdem möchte ich dem deutschen Botschafter in unserem Land, Dr. Eckart Cuntz, von Herzen für seine zutiefst geschätzte Anwesenheit und sein Interesse an unserem Projekt danken. Herr Botschafter, der Gemeindeverwaltung ist es eine große Ehre, Sie heute hier als Gast begrüßen zu dürfen!"
• De commissaris-generaal voor de herdenking van de Eerste Wereldoorlog en vroegere gouverneur, de heer Paul Breyne, voor zijn al even gewaardeerde aanwezigheid. Zowel het thema Käthe Kollwitz als de Fransmans liggen hem nauw aan het hart.
• De Gouverneur, de Bestendige Deputatie en de Provincieraad van de provincie West-Vlaanderen. Als afgevaardigde van die deputatie  hebben wij vandaag de heer Franky De Block te gast, die op provinciaal niveau bevoegd is voor Toerisme en Recreatie.
• Toerisme Vlaanderen, dienst toeristisch-recreatieve projecten, in het bijzonder mevr. Veerle Plugers die ons dossier opvolgde.

• het Programmasecretariaat van 100 jaar Groote Oorlog, in het bijzonder Stephen Lodewyck van Westtoer en Frederik Demeyere van het netwerk oorlog en vrede.
• Ook dank aan de directeur van Westtoer, het West-Vlaamse autonoom provinciebedrijf voor toerisme en recreatie en dank aan onze regiomanager Valérie Heyman voor de waardevolle input, de hulp en de steun.
• Dank aan de voltallige gemeenteraad van Koekelare, voor de eenparige goedkeuring en steun bij het dossier.
• Dank ook aan onze burgemeester,  Patrick Lansens, die mij met raad en daad heeft bijgestaan bij de voltooiing van het museum.
• De leden van het vorige schepencollege, toen het dossier werd opgestart, en mijn collega’s van het huidige schepencollege: Dirk, Marc, Carole en Stijn.
• Het Ontwerpbureau Bailleul uit Gent, in het bijzonder Paul Bailleul en Marinka Bauwens. Het mag gezegd worden dat deze mensen zich volledig hebben ingewerkt in de figuur van Käthe Kollwitz en daardoor een absolute meerwaarde bleken te zijn. Paul en Marinka, bedankt daarvoor!
• Het AMSAB, het Instituut voor Sociale Geschiedenis van Gent, in het bijzonder Martine Vermandere, die onze expert was voor alles rond de figuur Käthe Kollwitz. Martine dankjewel!
• Architectenbureau Rik Verlinde en Partners van Torhout, voor de opvolging van de verbouwingswerken aan de infrastructuur.
• De firma’s die de werken tot een goed einde hebben gebracht: de firma Twin Design uit Temse voor de inrichting en presentatie, de firma Sabbe uit Staden voor het lot ruwbouw en afwerking en het installatiebedrijf Dewitte uit Menen voor het lot technieken.
• Stad Diksmuide, op wiens grondgebied het originele Treurende Ouderpaar staat, voor de goede contacten die wij daar hebben.
• Onze eigen mensen van de technische dienst, die instonden voor de schilderwerken en enkele andere klussen, in het bijzonder Mario, Stephan en Simon.
• Onze toeristische dienst, Virginie, haar tijdelijke vervangster Els en medewerkster Viviane.
• Gemeentesecretaris Lode Claeys en zijn medewerkers, voor de administratieve opvolging.
• En ik vermeld tot slot ook nog eens wijlen de heer Raf Seys, maar de burgemeester heeft zijn schenking al uitvoerig onder de aandacht gebracht.

Ik hou er tot slot aan u allen te danken voor uw aanwezigheid en uw interesse voor ons nieuwe museum, een project waarmee we hopen een mooie stek te veroveren in het toeristisch aanbod binnen de Westhoek.





Stefaan Gheysen Algemeen Directeur van Westtoer had veel bewondering voor dit project.









Vlaams minister voor Toerisme Geert Bourgeois (N-VA)

Wereldwijd is toerisme een van de sterkst groeiende economische sectoren en ook in Vlaanderen levert het een aanzienlijke bijdrage aan de economie. Naast het economische aspect biedt het ook voordelen vanuit sociaal oogpunt en op vlak van welzijn. Mijn missie bestaat erin bij te dragen aan de duurzame ontwikkeling van het toerisme in en naar Vlaanderen met het oog op meer economisch rendement, tewerkstelling en welzijn (voor de inwoners van Vlaanderen).

Na het huis Proot is dit terug een prachtige realisatie die Koekelare tot een goed einde bracht. Geen 2 zonder 3 zoals m'n in de volksmond zegt en daarmee bedoel ik dat we met z'n allen uitkijken naar de opening van de site Lange Max.

Duits ambassadeur Eckaert Cuntz

Het is de eerste keer dat een Duits ambassadeur naar Koekelare komt om een evenement rond de Eerste Wereldoorlog bij te wonen. Voor Koekelare duidt dit ook op de goede vriendschapsbanden tussen beide landen.























Vlaams minister voor Toerisme Geert Bourgeois (N-VA) verklaart het museum voor geopend.






 
































Het Treurend Ouderpaar is het meest beroemde kunstwerk van Käthe Kollwitz.
Het staat op de Duitse militaire begraafplaats van Vladslo.




















In de brouwerij Christiaen krijgt wijlen Raf Seys een ereplaats. Op de tweede verdieping installeert de gemeente de Wand Raf Seys, waarop het leven en werk van deze auteur-heemkundige is uitgebeeld.





Dan was het tijd voor een hapje en een drankje...

















































Het grote moment is aangebroken, de onthulling van de Wand Raf Seys.

Duits ambassadeur Eckaert Cuntz en Vlaams minister voor Toerisme Geert Bourgeois (N-VA) hadden de eer om het doek te laten vallen voor deze huldiging aan Raf Seys, onder een goedkeurend oog van gouverneur Carl Decaluwé(links) en voormalig gouverneur Paul Breyne (rechts) die nu de functie heeft van Commissaris-generaal herdenking Eerste Wereldoorlog.





















Burgemeester Patrick Lansens, Duits ambassadeur Eckaert Cuntz en gouverneur van West Vlaanderen Carl Decaluwé brengen een toast op het Käthe Kollwitz museum.

















































Het is zeker de moeite om dit museum te bezoeken.
Het museum is toegangkelijk voor iedereen, zelfs voor rolstoelgebruikers.





Pagina aangemaakt door Francky Jonckheere.