Het Passchendaele Museum te Zonnebeke lanceerde op 25 mei 2022, met steun van de Vlaamse Overheid en Library and Archives Canada,  het geoportaal ‘Namen in het Landschap’. Dit online portaal geeft weer waar meer dan 1.400 gesneuvelde Canadezen sneuvelden of vermoedelijk begraven werden. Door persoonlijke en militaire data toe te voegen, wil het museum deze verhalen bewaren en ontsluiten. Iedereen kan hiertoe bijdragen door informatie op het portaal te delen.

Namen in het Landschap brengt Canadese persoonlijke verhalen online

Het Passchendaele Museum wil met ‘Namen in het Landschap’ zoveel mogelijk van de 6.928 vermiste Canadezen met naam op de Menenpoort in Ieper een tastbare plaats in het landschap geven. Met behulp van vrijwilligers van de vzw Genootschap Passchendaele Society 1917, digitaliseerde en inventariseerde het museum de gegevens van deze Canadezen via de online bronnen van de Library and Archives Canada. Het resultaat is een online geoportaal waarop iedereen informatie over een Canadese militair, zoals foto’s, persoonlijke en militaire gegevens, anekdotes … kan vinden. Bezoekers kunnen ook informatie toevoegen en zo meebouwen aan een online platform voor nabestaanden, geïnteresseerden, musea … via www.passchendaele.be. 
 
Online en actieve participatie

Het Passchendaele Museum roept niet alleen op om informatie online te delen. Het museum gaat er al jaren prat op om haar bezoekers het landschap in te sturen via verschillende wandel- en fietstochten. De drie wandellussen ‘Passendale Route’ (8,3 km, 6,3 km of 6 km), ‘Zillebeke route 1916’ (7.5 km) en ‘St. Juliaan route 1915’ (5,2 km) staan in het teken van ‘Namen in het Landschap’. De lussen brengen het verhaal van de Canadese mannen, die langs iedere weg, op iedere hoek het leven lieten. Met deze wandelroutes wil het museum als ‘open museum’ ook nog meer de link leggen tussen de historische feiten en het landschap.
 
‘Met ‘Namen in het landschap’ willen we de rol van het landschap als laatste getuige versterken. Het project geeft familieleden van nabestaanden zonder gekend graf, de kans om de locatie waar de militair sneuvelde of vermoedelijk begraven werd, op te zoeken. Maar we willen ook de lokale mensen aansporen om hun buurt op een andere manier te benaderen. Inwoners uit onze regio leren waar een vermiste Canadese soldaat stierf of begraven werd. Als je weet dat dit onder iemands huis of een voetbalveld ligt, dan werpt dit project toch een nieuwe en zeer tastbare blik op de gebeurtenissen tijdens de Eerste Wereldoorlog in onze regio.’, aldus Joachim Jonckheere, Voorzitter Passchendaele Museum. 
 
Jan Jambon, Vlaams minister voor Cultuur vult aan: ‘Het Passchendaele Museum beheert en ontsluit een omvangrijke collectie objecten, persoonsverhalen en documenten uit de Eerste Wereldoorlog voor een binnen- én buitenlands publiek. Met dit participatief geoportaal, een virtuele tentoonstelling, recreatieve wandelroutes en een publicatie geeft het Passchendaele Museum nu een gezicht aan de persoonlijke verhalen achter de namen op begraafplaatsen en monumenten in de directe omgeving van het museum. Deze interactieve en integrale aanpak is een absolute meerwaarde voor de cultureel-erfgoedwerking van het Passchendaele Museum, en bij uitbreiding het cultureel-erfgoedveld in Vlaanderen.’
 
‘Als Ambassadeur van Canada in België en Luxemburg neem ik geregeld deel aan plechtigheden ter herinnering aan de twee wereldoorlogen. Met verwondering en bewondering merk ik op hoe plichtbewust de Belgen deze evenementen jaar na jaar organiseren. Jong en oud komen er samen om de plicht tot herinneren te vervullen. Diezelfde plicht tot herinneren staat ook centraal in het project Namen in het Landschap. Met zijn digitale portaal teleporteert het project als het ware het verleden naar het heden en de toekomst. Het digitale aspect verkleint ook de fysieke afstand tussen Canada en België. Zonder de oceaan over te hoeven steken en zo vaak als ze willen, zullen Canadezen de velden van Vlaanderen kunnen bezoeken en hulde kunnen brengen aan hun moedige voorouders. Ze zullen niet alleen de plaatsen bezoeken en zien waar hun voorouders hebben gevochten; ze zullen ook een interactie aangaan met het verleden, bijdragen aan ons collectieve geheugen en contact maken met de mensen die hier wonen. Dit project zal mensen in Canada en Vlaanderen dichter bij elkaar brengen. Ze zullen elkaar vinden, en er zullen nieuwe vriendschappen ontstaan. Zo geeft dit project een hernieuwde betekenis aan de verschrikkelijke opofferingen van de oorlog. Als Ambassadeur kan ik dit project en de medewerkers van het Memorial Museum Passchendaele 1917 alleen maar nederig toejuichen voor hun enthousiasme en inzet. Ik wens Namen in het Landschap een bloeiende toekomst.’, aldus  Ambassadeur van Canada te België en Luxembourg Z.E. Dhr. Alain Gendron.







Verwelkoming door Joachim Jonckheere, Voorzitter Passchendaele Museum







Historische duiding door Carl Decaluwé, Gouverneur West-Vlaanderen



Duiding Vlaamse steun aan het project door Joachim Pohlmann, Kabinetschef Minister-president van de Vlaamse Regering Jan Jambon



Historische duiding Vlaams-Canadese connectie door Alain Gendron, Canadees Ambassadeur in België





Voorstelling geoportaal ‘Namen in het Landschap’ door Simon Augustyn, Projectmedewerker Passchendaele Museum



En dan trokken we naar het voetbalveld van FC Passendale waar soldaat Thomas McGregor Runham oorspronkelijk begraven werd.



Op een kille 6 novemberochtend 1917 lanceren de Canadezen hun ultieme aanval op Passendale. De barrage is uitermate hevig. Om de Duitse mitrailleurs zo weinig mogelijk schietkansen te geven, volgen de Canadezen hun artilleriebarrage op de voet.

Het Canadese 27th (City of Winnipeg) Battalion betreedt Passendale als eerste. Het 31st (Alberta) Battalion volgt op de voet. Van Crest Farm gaan ze via de huidige Canadalaan naar de kerk. De Duitsers hebben zich in verstevigde kelders teruggetrokken. Met granaten in de hand gaat het van kelder naar kelder. Weinig verdedigers worden gespaard.

Naarmate de dag vordert eist het Duitse granaatvuur meer slachtoffers. Eén van de vele slachtoffers is Thomas Runham, een 24-jarige landbouwer uit het uiterste westen van Canada. Thomas wordt geraakt door granaatscherven, maar blijft dorgaan. Wanneer het doel bereikt is, vertrekt hij naar een verbandplaats. Zijn kameraden zien hem nooit meer terug. Thomas' lichaam wordt door een andere eenheid gevonden. Ze begraven hem oip wat nu het voetbalveld van FC Passendale is. Nagenoeg 8.000 km van zijn geboorteplaats.



Thomas is één van de nagenoeg 7.000 vermiste Canadezen op de Menenpoort. Tot op vandaag heeft hij geen gekend graf. Diens 'begraafplaats', aan het huidige voetbalveld van Passendale, mogen we overigens niet letterlijk nemen. Thomas' graf kan verdwenen zijn tijdens het verdere verloop van de oorlog of zijn lichaam werd opgegraven, maar kon niet geïdentificeerd worden. Zonder gekend graf komt zijn naam op de Menenpoort te staan op paneel 28. Veel 'vermiste' militairen beschikken overigens over een graf, zonder dat ze geïdentificeerd werden. De Commonwealth War Graves Commission schat dat ongeveer de helft van alle Commonwealth 'vermisten' in België, begraven liggen op een CWGC begraafplaats. Op hun grafsteen lezen we 'Known unto God'.

Het onderzoek waarbij ondermeer de locatie van Thomas Runhams veldgraf bepaald werd, is gebaseerd op gegevens uit de Commonwealth War Graves Registers en de Circumstances of Death Registers. Deze documenten bevatten coördinaten van de sterfteplaats of de initiële begraafplaats van Canadese militairen. De coördinaten zijn veeleer een benadering. De officier die de documenten destijds invulde, deed dit steeds aan de hand van een inschatting. Het zijn geen exacte metingen. Daarnaast kunnen er ook fouten gemaakt zijn bij het neer- of overschrijven van de gegevens.



Met de tracking kun je de oorspronkelijke begraafplaats bepalen.





Aan FC Passendale werd een kader overhandigd met de gegevens van soldaat Thomas McGregor Runham. De kader zal in de kantine opgehangen worden en de bezoeker aldus herinneren aan de gebeurtenissen van de Groote Oorlog.







  Pagina aangemaakt door WO1.be / Greatwar.be.