Volgend artikel verscheen in "De Boezingenaar", jg. 33, nr. 1, jan. 2006 (pp. 20 - 22)

De Kleine Poezelstraat in Boezinge is de straat ten zuidoosten van het dorpscentrum, en ten oosten van de vaart Ieper - IJzer, die loopt vanaf de Langemarkseweg, nabij het Bretoens Monument, en zuidelijk naar de Pilkemseweg. Net voor het zuidelijk einde, rechts, woont Willy Vermeulen (nr. 8). Hij wist natuurlijk wel dat er ten zuidoosten van de gebouwen, in de weide afhellend vanaf de straat, op ong. 50 m, en zowat 80 m ten zuidoosten van zijn stallingen, "iets" onder de grond stak. Want een stuk beton stak net boven de graszoden uit. En zo te voelen zat er in de ruimte eronder en erachter een forse watervoorraad opgeslagen.

In het voorjaar van 2004 werd het zaakje dan even geëxploreerd. (Foto 1 toont de ligging, vanaf de Kleine Poezelstraat, met in de achtergrond het (ex-)Lernout & Hauspie-gebouw, het industrieterrein en Ieper. Foto 2 toont de werkzaamheden.) Dat het een W.O.1-restant was, was vooraf reeds lang duidelijk. In de onmiddellijke nabijheid werd voordien reeds een deep dug-out half geëxploreerd (1998), en de hoeve was een belangrijke locatie tijdens de oorlog: Lancashire Farm.

Foto 1



Foto 2



Wat bloot kwam te liggen was een ondergrondse constructie, met een voormuur van 1.60 m hoog, 3.10 m breed, en 30 cm dik. En met een deuropening van 1,15 m hoog en een vensteropening ernaast. (Zie foto 3.) Deze voormuur, en ook de achtermuur en de zijmuren (1 m hoog) bleken gegoten tegen een houten bekisting.

Binnenin bleek de ruimte 10,6 m² groot (2,30 m breed x 4,60 m diep), en 1.80 m hoog op het hoogste punt (in het midden). Het dak bestond uit grote golfplaten, met brede golving, de zgn. olifantenplaten. (Zie foto 4.) Erbovenop waarschijnlijk een laag beton (maar dus niet zichtbaar, en ong. 0.50 m à 1 m onder het weidegras). De licht hellende vloer, bestaande uit harde aarde, was ongeveer 20 à 30 cm lager dan de deurdrempel. Bij die drempel was er een vierkante put met betonnen randen van 0.50 x 0.50 m, voor het opvangen van het voortdurend binnensijpelende water. Buiten aan de voorzijde werden er restanten van duckboards (loopvlonders) blootgelegd (zichtbaar op foto 3), en werden patroonhulzen gevonden.

Foto 3



Foto 4



De constructie lag in het voorjaar 2004 enkele weken bloot, maar toen eisten de koeien van Willy Vermeulen - de dieren zijn van nature niet echt Grote Oorlog-gezind - hun rechten weer op. Er restte de Diggers niets anders dan de site weer in de oorspronkelijke toestand te herstellen. Dus : het zaakje weer dicht te gooien. En Willy Vermeulen te vergoeden voor het opnieuw inzaaien met weidegraszaad. En zo werd de ondergrondse schuilplaats opnieuw wat ze al bijna 90 jaar geweest was : ondergronds.

***

En nog even een tweede betonnen geval. Maar dan bovengronds. En eigenlijk ook geen echt oorlogsgeval. En op de koop toe: niet eens Boezings geval. Want het ding bevindt zich helaas net over de grens Boezinge - St.-Jan.



Als je van in de Pilkemseweg de Moortelweg inslaat, kom je een eind verder aan het kruispunt Moorteltje. Rechts kijkend heb je al het Klokhof gezien, maar je rijdt gewoon rechtdoor, de Briekestraat over, en dus verder de Moortelweg in. En net 200 meter voorbij het kruispunt, zie je "het". Als stal of bergplaats bij de eerste woning aan de rechterkant: een vreemd aandoende bunkerachtige constructie.

Het vreemde is dat de "gelijkvloerse" verdieping in beton blijkt, maar dat er een verdieping bovenop gebouwd blijkt, en die is … in baksteen. Heeft de boer destijds, zo dachten we eerst, in tegenstelling tot veel andere boeren, die dergelijke betonnen constructies gewoon uit de weg opbliezen of op een andere stiekeme manier deden verdwijnen, hier misschien van de nood een deugd gemaakt ? Heeft hij dus de bunker gewoon bewaard, om te gebruiken als bergplaats, en heeft hij er dan nog een verdieping bovenop gezet ? Zo leek het wel.



Toen echter informatie ingewonnen werd bij de bewoner, bleek de waarheid anders. Het was geen W.O.1-constructie, zo luidde het. Dus een W.O.2-constructie? Nee, ook dat niet. Want : opgetrokken tussen beide wereldoorlogen in ! (We durfden de vraag niet luidop stellen, maar: voelde de bunkerbouwer misschien dat er wéér een oorlog op komst was?)

Dus geen oorlogsrelict. En waarom de bouwheer koos voor een betonnen gelijkvloers en een bakstenen verdieping? Dat weten we dus niet. Om eerlijk te zijn: de twee vensteropeningen in de straatzijde (schaduwzijde) op de foto leek ons enigszins verdacht. Want een raam aanbrengen in een betonnen muur van ik-weet-niet-hoe-dik is geen peulschil.

Maar waar maken we ons zorgen in?… De constructie staat niet meer op Boezings grondgebied. Een blik op de stafkaart leerde ons achteraf dat ze … 20 meter voorbij de grens Boezinge - St.-Jan staat. De fotograaf van dienst van De Boezingenaar stond voor de bijgaande foto dus op de grens iets te fotograferen dat er 20 meter over lag.

(Aurel Sercu)