Artikel overgenomen uit de Gidsenkroniek Ieper-Poperinge-Westland, Jaargang 2006/4

Door Dr. fil. Wilfried Beele

Inleiding

Het is algemeen bekend dat er in de ruime regio Westhoek in oktober 1914 twee prinsen van koninklijken bloede gesneuveld zijn. Aan Duitse kant was dat Maximilian van Hessen, die op 13 oktober aan zijn verwondingen bezweken is op de Katsberg ^[1]. Aan Britse zijde was dat Maurice van Battenberg, die op 27 oktober de geest gaf in Zonnebeke, dodelijk getroffen door vijandelijk vuur ten oosten van Broodseinde.
 
Zoals uit de titel blijkt, is het mijn bedoeling het in dit artikel hoofdzakelijk over hun afkomst te hebben. Allebei waren ze immers vrij nauw verwant met heel wat gekroonde hoofden van hun tijd, vooral dan via hun moeder. Die van prins Maximilian was immers de jongste dochter van de Duitse keizer Friedrich III en bijgevolg een zus van Wilhelm II, terwijl die van prins Maurice de jongste dochter was van de Britse koningin Victoria en bijgevolg een zus van Edward VII en een tante van George V. Bovendien waren er zelfs enge familiebanden tussen beide prinsen onderling, via diezelfde Queen Victoria. Zo was prins Maurice de allerjongste van haar 40 kleinkinderen, terwijl keizer Wilhelm II de alleroudste was en zijn neef prins Maximilian de 19de van haar 84 achterkleinkinderen ^[2].
 
Maar ook via hun meer bescheiden vaderlijke families waren beide prinsen in een haast onontwarbaar genealogisch kluwen met elkaar verstrengeld, in die mate zelfs dat Maurice van Battenberg net zo goed Maurice van Hessen had kunnen heten. Zijn vaderlijke grootvader werd namelijk geboren als Alexander van Hessen, maar hij heeft in 1851 de naam Battenberg gekregen, als gevolg van zijn morganatisch huwelijk ^[3]. Het komt dus hierop neer dat het geslacht van Battenberg pas in dat jaar, a.h.w. bij toeval, ontsproten is uit dat van Hessen, dat al van 1265 dateert. Daarvan hebben uiteindelijk slechts twee hoofdtakken de tijd getrotseerd, namelijk die van Hessen-Kassel, met de afsplitsing Hessen-Kassel zu Rumpenheim, waartoe Maximilian behoort, en die van Hessen-Darmstadt, later Hessen und bei Rhein genoemd, waar de Battenbergs uit voortgesproten zijn. Wel hebben de Britse afstammelingen van de Battenbergs de naam in 1917 tot Mountbatten verengelst, maar dat is natuurlijk een totaal ander verhaal.
 
Hieronder zal ik nu de familiale achtergrond van beide gesneuvelde prinsen schetsen, telkens volgens hetzelfde stramien. Na een summier overzicht zullen we eerst grondig kennis maken met de respectievelijke ouders en hun gezin. Daarna komen telkens de beide grootouderparen en hun familie aan bod, heel wat bondiger evenwel vermits dat al een knoopsgat verder is. En tot slot volgt dan nog een historisch-genealogisch hoofdstuk over het wel en wee van het aloude geslacht van Hessen, waarin ook het piepjonge geslacht Battenberg/Mountbatten ruimschoots zijn plaats zal krijgen.

Klik hier voor het vervolg van het artikel.

Voetnoten

• ^[1] Sommige bronnen vermelden 12 oktober, maar dat is de dag waarop hij gewond werd. Hij overleed pas na middernacht, de dag daarop dus.
• ^[2] Twee doodgeboren kleinzonen en drie doodgeboren achterkleinzonen niet meegerekend.
• ^[3] Dat is een huwelijk waarbij de vrouw, die van lagere afkomst is, niet ten volle deelt in de adellijke rechten van haar man, terwijl de kinderen in principe alleen de naam en het vermogen van de moeder erven.

Gepubliceerd op WO1.be op 10/01/2021.