Toelichting bij de databank op maandag 6 november 2023 om 20.30 uur
OC ’t Gelevelt, Geluveldplaats te Geluveld.

Net voor de uitbraak van de coronacrisis in 2020 kreeg de Heemkring Zonnebeke van Geluveldenaar Stefaan Pauwels een tip. In het Rijksarchief te Brussel zouden duizenden per gemeente gesorteerde fiches te vinden zijn met informatie over burgers uit België die voor de Groote Oorlog naar Frankrijk gevlucht waren. Met de hulp van vrijwilligers Noël Ghekiere en zijn echtgenote Lut, werden een deel van die fiches de volgende maanden gefotografeerd. Voor een ander deel kon de Heemkring beschikken over foto’s die medewerkers van het MMP1917 museum enkele jaren daarvoor genomen hadden.

De softwarefirma Intradev uit Moorslede had indertijd de databank met de abdijdocumenten voor ons ontwikkeld en we deden nu ook op hen beroep om samen te kijken hoe we die duizenden foto’s voor het grote publiek toegankelijk zouden kunnen maken. Ze ontwikkelden een nieuwe databank ‘Vluchtelingen 14-18’ die op precies dezelfde architectuur gebouwd was als deze voor de voornoemde abdijdocumenten. Koken kost (soms veel) geld en we konden gelukkig beroep doen op projectsteun van CO7 om die pil een beetje te verzachten.

Op onze website https://www.heemkring-zonnebeke.be zijn beide databanken te vinden onder de rubriek ‘Heemkundige documenten’. Wanneer u daarop klikt en vervolgens op ‘Vluchtelingen 14-18’ komt u op de databank met de vluchtelingen terecht. U vindt er ook een beknopte handleiding om een zoekopdracht te starten. De databank is nu volledig afgewerkt en met de toelichting op 6 november hopen we om u alle mogelijkheden die de databank biedt met voorbeelden aan te tonen.

Het grote verschil met de abdijdocumenten is dat deze databank levende materie is. Hiermee bedoel ik dat we er voortdurend nieuwe informatie zullen aan toevoegen. De fiches uit het Rijksarchief zijn de start van het project, maar daar kunnen we foto’s of allerhande aktes (huwelijk, geboorte, overlijden, enz…) van de vluchtelingen zelf aan toevoegen. Sinds de opstart werden er trouwens al honderden van die bijhorende documenten toegevoegd en ook informatie over vluchtelingen wiens fiche niet in het Rijksarchief te vinden was. Bezoekers kunnen ons trouwens altijd contacteren wanneer zij over bijkomende foto’s, documenten of andere informatie beschikken met betrekking tot personen, al dan niet familieleden, die ze in de databank terugvinden. Cruciaal daarvoor is natuurlijk de bekendheid van dit project bij het grote publiek, wat de bedoeling van deze uiteenzetting uiteindelijk is.

Hoe uitgebreider deze databank wordt (misschien uitgebreid met andere gemeenten?) hoe interessanter deze wordt voor onderzoekers. Er ontstaat bijvoorbeeld een duidelijk beeld van welke beroepsgroepen zeer goed vertegenwoordigd waren bij de vluchters en naar welke regio’s ze in Frankrijk trokken.

Leden van De Zonnebeekse Heemvrienden kunnen deze lezing bijwonen voor vijf euro, aan niet-leden vragen we een bijdrage van tien euro. Na afloop bieden we alle aanwezigen een drankje aan.

Gezien het heemkundig groot belang van dit project, hopen we op een talrijke opkomst.