Artikel overgenomen uit 'Westland Gidsenkroniek', jaargang 2010, nr. 2, Tijdschrift van de West-Vlaamse Gidsenkring Ieper-Poperinge-Westland

Auteur: Oswald Gryson

Om een selectie te maken uit de winnaars van het Victoria Cross heb ik in de eerste plaats degenen gekozen die we kunnen terugvinden in het tijdschrift SHRAPNEL (uitgegeven door 'The Western Front Association België' vzw.).

Daarin vindt u heel veel over dit thema. De te raadplegen tijdschriften zijn: Jaargang 3 nrs.1, 3 en 4. Jaargang 4; nrs.1, 2, 3 en Jaargang 5 nr. 1. De vertalingen van de Engelse teksten (uit de London Gazette) zijn van de hand van Guy De Win.

Voor het lokaliseren van de vermelde Britse begraafplaatsen vindt u bij de Dienst Toerisme Ieper de nodige kaarten. Gemakkelijkheidhalve heb ik bij de begraafplaats ook de straatnaam vermeld.

Bronnen:

• The Register of the Victoria Cross, This England 1988 (revised).
• WILLIAMSON, H , The Collector and Researchers Guide to the Great War – Volume I – Medals and Medal Research, Harwich, Essex, 2003
• Casualties of the 1914-1918 World War, Recipients of the Victoria Cross, In the care of the GWGC, Ieper, jan. 1997
• SHRAPNEL, Uitg. WFA België vzw, Jg. 3, 4, 5

CHAVASSE, Captain, NOEL GODFREY, V C and bar, M C, Royal Army Medical Corps attd. 1/10th Bn. The King's (Liverpool Regiment). 4th August 1917. Age 32. Son of The Right Rev. The Lord Bishop of Liverpool, of The Palace, 19, Abercromby Square, Liverpool. His brother, Aidan also fell.



Brandhoek New Military Cemetery III. B. 15. Zevekotestraat Vlamertinge

"Voor uiterst schitterende blijken van moed en toewijding. Tijdens een aanval verzorgde Capt. Chavasse de hele dag de gewonden, onder hevig vuur en dikwijls in het zicht van de vijand. Tijdens de hele nacht ging hij gewonden zoeken vóór de vijandelijke lijnen. De volgende dag nam hij een brancardier mee en droeg, onder hevig artillerievuur, een zeer dringend geval 500 yards in veiligheid: hijzelf werd gewond op de terugweg. Diezelfde nacht nog, redde hij samen met twintig vrijwilligers, 3 gewonde mannen vanuit een bomtrechter, slechts 36 yards van de vijandelijke loopgraven verwijderd. Daarbij begroef hij twee officieren en verzamelde vele identiteitsplaatjes. Alles samen redde hij het leven van ongeveer 20 gewonden, onafgezien van de gewonden die door zijn handen passeerden." "Voor uiterst schitterende blijken van moed en toewijding, wanneer in actie. Alhoewel zwaar gewond tijdens een vroegere actie, toen hij soldaten naar de hulppost droeg, weigerde hij zijn post te verlaten. Gedurende twee dagen zette hij niet alleen zijn hulpverlening verder, maar ging daarbij verscheidene keren, onder hevig vuur, op zoek naar gewonden die buiten de linies lagen om ze te verzorgen en bij te staan. Tijdens deze zoektochten, hielp hij met het dragen van zwaargewonden over zwaar en moeilijk terrein, ondanks het feit dat hij bijna geen voedsel tot zich nam en verzwakt was door zijn eigen verwondingen. Met zijn uitzonderlijke energie en bezielend voorbeeld was hij behulpzaam bij het redden van vele gewonden die anders zeker zouden zijn omgekomen in de slechte weersomstandigheden. Deze toegewijde en moedige officier bezweek later aan de gevolgen van zijn verwondingen."

----------

SKINNER JOHN, Company Serjeant Major, V C, D C M, 6895. 1st Bn. King's Own Scottish Borderers. Killed by enemy sniper, at Passchendaele, 17th March 1918. Age 35. Son of Walter Skinner; husband of Annie E. Y. Skinner, of 173, St. Andrew's Rd., Pollokshields, Glasgow. Native of Inver-by-Tain, Ross-shire. Awarded Croix de Guerre (France).



Vlamertinghe New Military Cemetery XIII. H. 15. Bellestraat, Vlamertinge

Vertaling uit "The London Gazette": "Voor uiterst schitterende blijken van dapperheid en goede leiding. Tijdens een aanval van zijn compagnie, openden machinegeweren het vuur op de linkerflank en vertraagde zo de aanval. Alhoewel CSM Skinner gewond was aan het hoofd, verzamelde hij zes mannen; hij werkte zich rond de linkerflank van de drie bunkers van waaruit het machinegeweervuur kwam en lukte erin, om helemaal alleen, de eerste bunker, na een granaataanval, in te nemen. Daarna leidde hij zijn zes mensen naar de twee andere bunkers die hij eveneens vakkundig opruimde en waar hij zestig krijgsgevangenen nam; daarbij maakte hij ook drie machinegeweren en twee loopgraafmortieren buit. De doorzetting en de moed door deze onderofficier tentoongespreid, lieten toe dat het objectief werd bereikt en geconsolideerd."

----------

GRENFELL, Captain, FRANCIS OCTAVIUS, V C, 9th (Queen's Royal) Lancers. Died of wounds received at Menin Road, 24th May 1915. Age 35. Son of Pascoe Du Pre Grenfell and Sophia, his wife. Educated at Eton, Francis became "Master of the Beagles" in 1898. On leaving Eton in 1899 he joined the 3rd (Militia) Battalion, Seaforth Highlanders. He saw service in the Boer War.



Vlamertinghe Military Cemetery II. B. 14. Hospitaalstraat, Vlamertinge

Vertaling uit "The London Gazette" : "Voor dapperheid op 24 augustus 1914 in een actie tegen een aanvallende vijand te Audregnies, België, en dezelfde dag in de omgeving van Doubon, tijdens medewerking aan de redding van de kanonnen van de 119th Battery."

----------

BIRKS, Second Lieutenant, FREDERICK, V C, M M, 6th Bn. Australian Infantry, A.I.F. Killed in action 21st September 1917. Age 23. Son of Samuel and Mary Birks. Born at Buckley, Flintshire, Wales.



Perth Cemetery (China Wall) I. G. 45. Maaldestedestraat, Zillebeke

Vertaling uit "The London Gazette" : "Voor uiterst uitzonderlijke blijken van dapperheid tijdens een aanval, waar hij enkel in gezelschap van een korporaal een versterkte stelling aanviel, die de opmars tegenhield. De korporaal werd gewond door een granaat, maar 2nd Lieut. Birks ging alleen verder, doodde de rest van de vijanden in de positie en maakte een machinegeweer buit. Hierna stelde hij een nieuwe aanvalsgroep samen, waarmee hij een andere versterkte stelling aanviel. Verscheidene vijanden werden hierbij gedood en een officier en 15 man gevangen genomen. Gedurende de consolidatie deed hij uitstekend werk met het herorganiseren van groepen van andere eenheden die gedesorganiseerd geraakt waren tijdens de operaties. Door zijn schitterende kalmte en persoonlijke moed hield hij zijn mensen de hele tijd in prima gemoedsstemming. Hij werd op zijn post gedood door een artilleriegranaat, op het ogenblik dat hij bezig was om enkele van zijn mensen die bedolven waren door een granaatinslag, uit te graven."

----------

JOHNSTON, Major, WILLIAM HENRY, V C, Mentioned in Despatches, Royal Engineers Brigade Major 15th Infantry Brigade. Killed in action near Ypres 8th June 1915. Age 34. Son of Mary Johnston, of 36, Cathcart Rd., South Kensington, London, and the late Maj. William Johnston.



Perth Cemetery (China Wall) III. C. 12. Maaldestedestraat, Zillebeke

Vertaling uit "The London Gazette" : "Te Missy, op 24 september 1914, werkte hij de hele dag tot zeven uur 's avonds, onder hevig vuur, met twee vaartuigen om gewonden terug en munitie aan te brengen. Zo was de vooruitgeschoven brigade in staat om haar positie op de andere oever te behouden."

----------

YOUENS, Second Lieutenant, FREDERICK, V C, 13th Bn. Durham Light Infantry. 7th July 1917. Age 24. Son of Vincent and Lizzie Youens, of "Belgrave," 64, Desborough Park Rd., High Wycombe.



Railway Dugouts Burial Ground (Transport Farm) I. O. 3. Komenseweg, Ieper

Vertaling uit "The London Gazette": Voor uitzonderlijke blijken van dapperheid en beroepsijver. Toen hij op patrouille was, werd deze officier gewond en moest hij terugkeren naar zijn loopgraven om zich te laten verzorgen. Kort daarna kwam het bericht dat de vijand een raid ging uitvoeren op onze loopgraven. 2nd Lieut. Youens ging, ondanks zijn verwondingen, onmiddellijk een Lewis-machinegeweerteam, dat gedesorganiseerd geraakt was door hevig artillerievuur, bijstaan. Tijdens deze actie viel er een vijandelijke granaat op de positie van het Lewis-team, zonder te ontploffen. 2nd Lieut. Youens pakte ze onmiddellijk op en wierp ze over de borstwering. Korte tijd daarna viel een tweede granaat op ongeveer dezelfde plaats: opnieuw pakte hij ze op met het inzicht ze weg te werpen, maar de granaat ontplofte in zijn hand. Hierdoor werd hijzelf zwaar en enkele van zijn mensen lichtgewond. Zonder twijfel redde hij met zijn prompte en dappere optreden het leven van verscheidene van zijn mensen. Dankzij zijn energieke optreden en vindingrijkheid werd de vijandelijke raid afgeslagen. Deze moedige officier is intussen aan zijn opgelopen verwondingen overleden."

----------

COLYER-FERGUSSON, Captain, THOMAS RIVERSDALE, V C, 2nd Bn. Northamptonshire Regiment. 31st July 1917. Age 21. Son of Thomas Colyer Colyer Fergusson and the late Beatrice Stanley Colyer Fergusson, of Ightham Mote, Sevenoaks, Kent. Born in London.



Menin Road South Military Cemetery II. E. 1. Meenseweg, Ieper

"Voor uiterst schitterende blijken van moed, bekwame leiding en doorzetting in de aanval. Wegens een totaal verkeerd geëvolueerde tactische situatie, was het voor zijn compagnie niet mogelijk het voorziene ontplooiingsplan uit te voeren. Wegens terreinmoeilijkheden en ten gevolge van vijandelijk vuur, bevond Capt. Colyer-Fergusson zich afgezonderd met een sergeant en slechts vijf man. Ondanks alles, voerde hij de aanval uit en slaagde hij erin de vijandelijke loopgraaf te nemen en de bezetters ervan uit te schakelen. Zijn groep werd dan belaagd door een hevige tegenaanval vanaf links, maar deze werd met brio afgeslagen. Tijdens deze actie en enkel geholpen door zijn oppasser, viel hij een vijandelijk machinegeweer aan, veroverde het en draaide het tegen de aanvallers, waarvan velen werden gedood en een gedeelte in de handen gedreven van een naburige Britse eenheid. Later, slechts bijgestaan door zijn sergeant, viel bij een tweede machinegeweer aan, dat ook veroverd werd. Ondertussen waren verschillende onderdelen van zijn compagnie erin geslaagd zich bij hem aan te sluiten er was het mogelijk de positie te consolideren. Het gedrag van deze officier gedurende de hele actie, is een verbazingwekkende aaneenschakeling van doorzetting, moed en vakbekwaamheid, waarvoor geen beloning te groot is, gezien de belangrijkheid van de veroverde posities. Deze moedige officier werd kort hierna gedood door een scherpschutter."

----------

ACKROYD, Captain, HAROLD, V C, M C, Royal Army Medical Corps attd. 6th Bn. Royal Berkshire Regiment. 11th August 1917. Age 40. Son of Edward Ackroyd, of Southport; husband of Mabel R. Ackroyd, of Link Lodge, Malvern Link.



Birr Cross Roads Cemetery Sp. Mem. 7. Meenseweg, Ieper

Vertaling uit "The London Gazette": "Voor uiterst schitterende blijken van moed. Tijdens de recente operaties heeft Capt. Ackroyd blijk gegeven van zeer grote dapperheid en beroepsijver. Onder uiterste verachting voor het gevaar, werkte hij onophoudelijk gedurende vele uren, langs en voor de linies, om gewonden te helpen en het leven te redden van officieren en manschappen. Hiervoor moest hij zich bewegen over open terrein, onder hevig machinegeweer-, geweer- en artillerievuur. Onder hevig vuur droeg hij een gewonde officier in veiligheid. Een andere keer waagde hij zich op een zekere afstand voor onze voorste linies en bracht een gewonde man in veiligheid, onder hevig scherpschutters- en machinegeweervuur. Zijn heldenmoed lag niet alleen in het feit van vele mensenlevens te redden, maar gaf tevens een uitstekend voorbeeld van moed, succes en volharding aan de manschappen, in wier midden bij deze grootse daden volbracht. Deze moedige officier heeft sindsdien te velde de dood gevonden."

----------

HALLOWES, Second Lieutenant, RUPERT PRICE, V C, M C, 4th Bn. Middlesex Regiment. 30th September 1915. Age 34. Son of F. B. and Mary Ann Taylor Hallowes, of Dan-y-Ffynnon, Port Talbot, Glam.



Bedford House Cemetery Enclosure No.4 XIV. B. 36. Rijselseweg, Ieper-Zillebeke

Vertaling uit "The London Gazette" : "Voor uiterst schitterende blijken van moed en beroepstoewijding, gedurende de gevechten te Hooghe, tussen 25 september en 1 oktober 1915. 2nd Lieut. Hallowes toonde gedurende deze periode de grootste dapperheid en onvermoeibare energie en stelde een uitstekend voorbeeld voor zijn mensen tijdens vier zware en langdurige bombardementen. Meer dan eens beklom hij de borstwering en geen rekening houdend met het gevaar, sprak hij zijn mannen moed in. Hij ondernam vermetele verkenningen naar de Duitse posities voor onze lijnen. Toen de voorraad projectielen zo goed als opgebruikt was, ging hij naar achter, onder hevig granaatvuur en bracht nieuwe voorraden aan. Zelfs nadat hij dodelijk gewond werd, bleef hij de hem omringende mannen opvrolijken en sprak hen nieuwe moed in."

----------

ROBERTSON, Captain, CLEMENT, V C, 3rd Bn. The Queen's (Royal West Surrey Regt.) attd. Tank Corps. 4th October 1917. Age 28. Son of Maj. John Albert Robertson (late R.A.), and Mrs. Frances Octavia Caroline Robertson (nee Wynne), of Struan Hill, Delgany, Co. Wicklow.



Oxford Road Cemetery "Believed to be buried in III. F. 7. Wieltje, St.-Jan

Captain Robertson leidde onder hevige beschietingen zijn tanks te voet naar hun doel. Hij was de eerste die het Victoria Cross kreeg binnen het Tank Corps. Vertaling uit "The London Gazette" : "Voor uiterst uitzonderlijke blijken van dapperheid betoond tijdens het leiden van zijn tanks onder hevig artillerie-, machinegeweer- en geweervuur. Capt. Robertson die het risico kende als zijn tanks zich van weg zouden vergissen, leidde hen te voet. Hij gidste ze zorgvuldig en geduldig naar hun objectief, alhoewel hij bijna zeker moet geweten hebben dat het hem zijn leven zou kosten. Deze moedige officier werd gedood na het bereiken van het objectief, maar zijn bekwame leiding had in grote mate bijgedragen tot het welslagen van de actie. Zijn uiterste verachting van het gevaar en zijn beroepsijver, zijn een toonbeeld van zijn uitgesproken moed."

----------

MORROW, Private, ROBERT, V C, 10531. 1st Bn. Royal Irish Fusiliers. 26th April 1915. Age 24. Son of Hugh and Margaret Jane Morrow, of Sessia, Newmills, Dungannon, Co. Tyrone.



White House Cemetery IV. A. 44. Brugseweg, St.-Jan

Private Morrow verdiende zijn Victoria Cross te Mesen toen hij op 12 april 1915 onder hevige beschietingen meerdere makkers vanonder het puin van stukgeschoten loopgraven bevrijdde. Vertaling uit "The London Gazette" : "Voor uiterst schitterende blijken van dapperheid op 12 april 1915 in de omgeving van Mesen, waar hij meerdere soldaten bevrijdde van onder het puin van stukgeschoten loopgraven en ze naar veiliger plaatsen droeg. Pte Morrow deed dit uit eigen initiatief en onder hevig vijandelijke vuur."

----------

DRAKE, Corporal, ALFRED GEORGE, V C, S/107. 8th Bn. Rifle Brigade. Killed in action 23rd November 1915. Age 22. Son of Robert and Mary Ann Drake, of 62, Copley St., Stepney, London.



La Brique Military Cemetery N°.2 I. C. 2. Briekestraat, St.-Jan

Vertaling uit "The London Gazette" : "Voor uiterst schitterende blijken van moed op 23 november 1915 's nachts, in de omgeving van La Brique. Hij maakte deel uit van een patrouille van vier man op verkenning naar de Duitse linies. De patrouille werd ontdekt toen ze zich dicht bij de vijand bevond; deze opende het vuur en verwondde de officier en een man. Deze laatste werd door de overblijvende man teruggedragen. Cpl. Drake bleef achter bij zijn officier. Hij werd het laatst gezien, geknield naast hem en hem de eerste zorgen toedienend. Later vond een hulpgroep, toen ze naar de Duitse linies kroop, de officier en de korporaal: de eerste buiten bewustzijn, maar levend en verzorgd. Cpl. Drake lag naast hem, dood, doorzeefd met kogels. Hij had zijn tegen leven gegeven voor de redding van zijn officier."

----------

MAXWELL, Brigadier General, FRANCIS AYLMER, V C, C S I, D S O, 18th King George's Own Lancers Commanding 27th Inf. Bde, 9th (Scottish) Division. . Killed in action 21st September 1917. Age 46. Son of Thomas Maxwell, M.D., and Violet Sophia Maxwell; husband of Charlotte Alice Hamilton Maxwell.



Ypres Reservoir Cemetery I. A. 37. Mk. Plumerlaan, Ieper

Lt. Maxwell (later Brigadier-General) won het Victoria Cross,Sanna's Post, Korn Spruit (Zuid-Afrika). Vertaling uit "The London Gazette" : "Lieut. Maxwell was een van de drie officieren, niet behorend tot Q Battery, Royal Horse Artillery, die speciaal door Lord Roberts eervol werden vermeld voor het betonen van uitzonderlijke moed en het negeren van het gevaar. Deze daad werd gesteld tijdens een actie, op eigen initiatief uitgevoerd, om de kanonnen van deze batterij te redden tijdens het treffen te Korn Spruit op 31 maart 1900. Deze officier ging tot vijfmaal toe, op verschillende tijdstippen naar voor en hielp bij het in veiligheid brengen van twee kanonnen en drie voorwagens. Eén hiervan trok hij samen met Capt. Humphreys en enkele kanonniers met de hand binnen. Daarna ging hij terug vooruit met Capt. Humphreys en Lieut. Stirling in een poging om ook het laatste kanon in eigen linie terug te halen; hij bleef zolang bij het kanon totdat dit laatste toch moest achtergelaten worden."

----------

BARRATT, Private, THOMAS, V C, 17114. 7th Bn. South Staffordshire Regiment. 27th July 1917. Age 22. Son of James and Sarah Ann Barratt.



Essex Farm Cemetery I. Z. 8. Diksmuidseweg, Ieper

Vertaling uit "The London Gazette" : "Voor uiterst schitterende blijken van dapperheid. Als verkenner van een patrouille, vorderde hij uiterst dapper en met overtuiging in de richting van de vijandelijke linies, ondanks de voortdurende beschieting door scherpschutters in de nabije omgeving. Hij besloop deze scherpschutters en doodde ze. Wanneer, tijdens de daaropvolgende terugtocht, werd vastgesteld dat een groep vijanden hen trachtte de pas af te snijden, meldde Pte. Barratt zich als vrijwilliger om de terugtocht te dekken; waarin hij ook slaagde. Zijn welgericht schieten kostte de vijand vele slachtoffers en hield zijn opmars tegen. Gedurende de hele actie bevond hij zich onder voortdurend en hevig machinegeweer- en geweervuur; een groots voorbeeld van kalmte en adembenemende vermetelheid. Na veilig de eigen linies te hebben bereikt, werd deze zeer moedige soldaat gedood door een artilleriegranaat."


Gepubliceerd 30/12/2012.