In dit baanbrekende werk over de Eerste Wereldoorlog beschrijft Siegfried Debaeke hoe het oorlogsgeweld en de Duitse moord- en brandpartijen meer dan 1,5 miljoen Belgen op de vlucht joegen. Ze zochten een toevlucht in de verste uithoek van het land – de Westhoek – of ze trokken naar Nederland, Frankrijk of Groot-Brittannië.

Aan de hand van honderden ooggetuigenverslagen toont Vluchten voor de Grote Oorlog hoe de oorlog het leven van de burgers overhoop gooide en families uit elkaar scheurde. De mensen van toen vertellen zelf wat er zich in werkelijkheid afspeelde, zoals de lange zwerftochten met enkele schamele bezittingen, de zoektochten naar een veilig onderkomen en de hysterische scènes in Antwerpen en Oostende. Nooit eerder belichte onderwerpen komen aan bod: de zoektocht van het vorstenpaar naar een veilig onderkomen, de paniekerige vlucht op Vliegende Maandag, de Belgische vluchtelingen die in Britse munitiefabrieken tewerkgesteld worden of die de Britten zelfs paardenvlees leren eten, de deportaties van tienduizenden West-Vlamingen naar Limburg, enz. Schrijnende verhalen, zoals het relaas van een vluchtelingenbaby en dat van een dove vrouw, tonen aan hoe ingrijpend de impact van een oorlog op een mensenleven kan zijn.

INHOUD

I. DE EXODUS: vluchten voor de Duitse opmars

1. België op de rand van een zenuwinzinking 
2. De Duitse terreur: een Belgische nachtmerrie 
3. Vorstenpaar op zoek naar een veilig onderkomen 
4. Alarm aan de Gete! 
5. Vliegende maandag, of… het land op stelten 
6. Mechelen op de vlucht, Leuven uitgedreven 
7. Op de dool van Mechelen naar de Westhoek 
8. Zelfs Antwerpen is niet veilig 
9. Vlucht naar het westen 
10. Als de forten rond Antwerpen het begeven 
11. Eindeloze vluchtelingenstromen verlaten Antwerpen 
12. Boeven en brave burgers naar Nederland 
13. Vluchtelingen huilen niet 
14. Oostende overrompeld: iedereen wil naar Engeland 
15. Als haringen in een ton naar Folkestone 
16. De Westhoek: al of niet vluchten? 
17. De moord en brandpartijen van Schuwe maandag

II. HET FRONT ZIT MUURVAST: patstelling voor militairen én burgers

1. Burgers vliegen als misdadigers op straat
2. Vluchten en terugkeren, vluchten en terugkeren
3. Vluchtelingen worden naar huis gelokt
4. Het wonderbaarlijke verhaal van een vluchtelingenbaby
5. Vluchten? Geen sprake van!
6. De gasaanval: “Sauve qui peut!”
7. De lijdensweg van een dove vrouw
8. Iedereen op de loop voor Dikke Bertha en Lange Max
9. Van kinderen die wegmoeten en die weglopen
10. Belgische vluchtelingenkat steekt de Grote Plas over
11. U-boten liggen op de loer
12. Belgische wijken in Groot-Brittannië
13. Belgen leren Britten paardenvlees eten
14. Hercule Poirot, onze beroemdste vluchteling
15. Wat gebeurt er thuis in Oostende?
16. Amerikaanse weldoenster in Parijs
17. Het leven gaat verder
18. Landbouwers willen niet weg
19. Uitgedreven met een pak van 25 kilogram
20. West-Vlaamse vluchtelingen leren Limburgers dansen
21. Vluchten onder de elektrische draad
22. Belgische vluchtoorden in Nederland
23. Naar Frankrijk “sans retour”
24. Franse vluchtelingen op doortocht

Technische gegevens:

• Auteur: Siegfried Debaeke
• Paperback
• 400 blz., 24 op 16 cm
• 140 foto's
• 24,95 EUR
• ISBN 90-5508-068-3
• Uitgever: www.klaproos.be

Gepubliceerd 20/06/2004.