21 oktober 1914, Ernest Hosten ontvlucht het verwoeste Diksmuide en vervoegt zijn gezin in Frankrijk. In september 1915 vindt hij werk als archivaris in de Archives Nationales de Paris en begint, samen met Léon Bocquet, te schrijven aan « L' Agonie de Dixmude », het verslag van de doodstrijd van Diksmuide. Het boek verschijnt in mei 1916 en ontvangt van de Académie Française de Furtado-prijs. Het kent een groot succes en wordt in 1928 herdrukt maar ... wordt nooit vertaald in het Nederlands.
Honderd jaar later verkrijgt Margareta Vanmaele, de kleindochter van Ernest Hosten, via een erfenis het originele manuscript en een koffer vol brieven en documentatie van haar grootvader, die ze echter nooit gekend heeft.
In nauwe samenwerking met André Gysel, ex-docent Nederlands-geschiedenis en gids in de Westhoek, en Chris Vandewalle, huidig archivaris van Diksmuide die het voorwoord voor dit boek schreef, besluit zij het boek te vertalen, te bewerken, van notities te voorzien en te documenteren met illustraties.
Het relaas van de doodstrijd, de verwoesting en de gruwel van deze ingrijpende gebeurtenissen zijn nu, meer dan 100 jaar na de feiten, voor het eerst te lezen in het Nederlands.
Colofon:
- Oorspronkelijke uitgave: L'Agonie de Dixmude, episodes de la bataille de L'Yser - Ernest HOSTEN en Léon BOCQUET
- Voorwoord door Charles LE GOFFIC
- Illustraties door Léon CASSEL
- Uitgegeven in 1916 te Parijs door Société d'Editions et de Publications
- Librairie Jules TALLANDIER, 75 rue Dareau
- Hertaling en herwerking: © Margareta Vanmaele
- Woord vooraf: © Chris Vandewalle
- Hertaling en bewerking 'over de Senegalezen' © André Gysel
- Druk: Antilope De Bie/Duffel
- Isbn: 978 90 82416039
- Wettelijk depot: NUR: 693
- Trefw. : Regionale- en stadsgeschiedenis
- Uitgegeven bij Drukkerij Elena