Martelaarssteden
Vraag:

Ik meen te weten dat er heel wat martelaarsteden bestaan. Dit zijn steden die tijdens de Grote Oorlog bijzonder en extreem geleden hebben. 
De agressie van de Duitsers uitte zich in allerlei wandaden zoals het platbranden van de Leuvense Universiteitsbibliotheek, het drama in Aarschot e.a.
Mesen is ook een martelaarstad, evenals Ieper, Diksmuide, Nieuwpoort ...
Ik vermoed dat heelwat steden het statuut van martelaarstad kregen tijdens het Interbellum.
Ik meen dan ook dat hiervan een officiële lijst moet bestaat, vandaar mijn vraag.
In positief geval kan ik dan meteen misschien ontdekken dat Dendermonde al dan niet op deze lijst zou voorkomen.  Dendermonde is immers bijna totaal platgebrand en geplunderd op 4 september 1914 en tijdens de daaropvolgende weken.

Mocht u over een aanknopingspunt beschikken dan zou ik dit graag vernemen.

Antwoord:
wo1.be  -  26.08.2009

 

Voor zover ik weet was “martelaarsstad” geen titel die officieel, van hogerhand, werd toegekend. Er bestond ook geen vereniging van martelaarssteden of zo. Reeds in 1914 werden in de pers bepaalde steden aangeduid als martelaarssteden, zoals Visé en Dinant. Waarschijnlijk zal men Dendermonde ook zo genoemd hebben, gezien de gebeurtenissen daar toch ook vrij goed gecoverd werden in de internationale pers. Maar, het is dus niet mogelijk een absolute lijst van martelaarssteden voor te leggen.

De term wordt overigens zonder onderscheid ook gebruikt voor steden die (voor een groot deel) vernietigd werden in de Tweede Wereldoorlog en andere oorlogen. 

Wat er kort na de oorlog wel gebeurde, was dat sommige “villes martyres” gedecoreerd werden. Zo verkreeg Ieper het Franse Croix de Guerre en het Britse Military Cross en figureren die beide sindsdien in het stadswapen. Maar een echte titel of statuut is “martelaarsstad” dus niet (net zo min als vredesstad), het is eerder een aanduiding.