Op 1 augustus 1914 breekt de eerste wereldoorlog uit, op 4 augustus vallen de Duitsers België binnen, op 9 oktober valt de vesting Antwerpen. Vanaf de laatste datum begint de schoenmaker Ernest Clarysse (1884-1967) en dagboek, dat hij zal volhouden tot het eind van de oorlog. Hij beschrijft zijn laatste bezoek aan zijn ouders in Koekelare op 12 oktober, zijn vlucht uit Sint-Pieterskapelle op 14 oktober met zijn vrouw en zoontje Victor, nog geen maand oud (geboren op 26 september). Meer dan twee maanden dwaalt de familie rond op de Westhoek, terwijl er overal rond hen bommen ontploffen, tot ze op 5 januari 1915 met de nodige papieren de trein op kunnen naar Bordeaux. Daar begint hij al op 12 januari te werken in de schoenfabriek van Gustave Biset. Het leven verkrijgt meer regelmaat en de volgende maanden bestaat het dagboek voornamelijk uit berichten hoeveel paar schoenen hij heeft gemaakt (hij wordt per stuk betaald en een deel van het dagboek is geschreven op de achterkant van zijn loonbriefjes) en uit een register van zijn correspondentie met vrienden en verwanten. Eén van zijn voornaamste correspondenten is zijn jongere broer Victor (1894-1972), passionist, die naar Holland is kunnen ontkomen en zich bevindt in het klooster van Mook bij Nijmegen. Ook zijn neef Noé Clarysse (1894-1984), soldaat aan het IJzerfront, schrijft en ontvangt talrijke kaarten en brieven, en zelfs regelmatig kleine bedragen in geld. Dank zij zijn kind moet Ernest niet naar het leger, maar de druk wordt stilaan groter, zelfs voor familievaders. Dit is één van de redenen waarom hij op 11/02/1916 verhuist naar St Aubin-Epinay bij Rouen, waar hij schoenmaker wordt voor de Colonie scolaire belge, op voorspraak van de kloosterzusters van Sint-Pieterskapelle, zijn vroegere buren. Hier krijgt hij veel meer bezoek dan in Bordeaux : zijn broer Constant (1889-1971), die op het eind van de oorlog verplicht wordt in het leger te treden, maar vooral pater Victor, die op 11 januari 1916 via Engeland oversteekt naar Frankrijk en als infirmier dienst doet aan het front, maar regelmatig vrijaf krijgt en vanaf juni 1917 naar het hospitaal van Rouen wordt overgeplaatst. Vanaf deze tijd verwatert het dagboek tot korte notities over verstuurde en ontvangen correspondentie. Zelfs de geboorte van een dochtertje Maria, dat kort daarop sterft (4 april - 28 augustus 1916) en van een tweede zoontje Gabriël (18 juli 1917) komen slechts kort ter sprake. Er zijn nu ook steeds meer dagen waarop niets is genoteerd. De laatste aantekening is van 25 oktober 1918, en dan volgt nog de mededeling "11 Novembre. Wapenstilstand geteekend tusschen Duitsland....".